Uprawnienia kobiety zwolnionej z pracy po urlopie macierzyńskim i wychowawczym

17 maja 2014

Uprawnienia kobiety zwolnionej z pracy po urlopie macierzyńskim i wychowawczym
Czego może domagać się kobieta zwolniona z pracy po urlopie wychowawczym lub macierzyńskim? Co z odprawą pieniężną? Wątpliwości rozwiewa adwokat Aleksandra Kutyma,

Czy pracodawca może rozwiązać z pracownicą umowę o pracę po zakończeniu urlopu macierzyńskiego lub wychowawczego?

Adwokat Aleksandra Kutyma: Pracodawca obowiązany jest dopuścić pracownika po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem za pracę, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu. Analogicznie wygląda powrót do pracy pracownika po zakończeniu urlopu wychowawczego. Pracodawca nie może także wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie od dnia złożenia przez pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego wniosku o obniżenie wymiaru czasu pracy do dnia powrotu do nieobniżonego wymiaru czasu pracy, nie dłużej jednak niż przez łączny okres 12 miesięcy. Rozwiązanie przez pracodawcę umowy w tym czasie jest dopuszczalne tylko i wyłącznie w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, a także gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika, a więc dyscyplinarnie.

Należy jednak mieć na uwadze, że pracodawca może, wypowiedzieć warunki pracy i płacy pracownicy lub pracownikowi po zakończeniu przez nich urlopu wychowawczego, jeżeli istnieje uzasadniona przyczyna wypowiedzenia.

Kiedy zwalniane pracownice mogą liczyć na odprawę?

Adw. Aleksandra Kutyma: W razie rozwiązania umowy o pracę w czasie urlopu wychowawczego z powodu likwidacji lub upadłości pracodawcy pracownikowi przysługuje odprawa pieniężna za utraconą pracę. Prawo do odprawy nie wynika z wadliwego wypowiedzenia umowy o pracę, a odprawa wypłacana jest na podstawie ustawy o zwolnieniach grupowych i należy ją odróżnić od odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy.

Zobacz również: Prawa pracownicy związane z ciążą i macierzyństwem
A co w sytuacji, gdy pracodawca niezgodnie z prawem rozwiązał umowę o pracę mimo urlopu macierzyńskiego lub wychowawczego?

Adw. Aleksandra Kutyma: Pracownikom (tak kobietom jak i mężczyznom), z którymi mimo istniejącego zakazu rozwiązano umowy o pracę w czasie urlopu macierzyńskiego lub zrównanego z nim albo w czasie urlopu wychowawczego przysługuje uprawnienie do wystąpienie do sądu pracy z roszczeniem o:
– uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne lub
– przywrócenie do pracy albo
– odszkodowanie.

Wybór jednego z powyższych żądań należy do swobodnej oceny pracownika, który może w toku postępowania sądowego zmienić swoje roszczenie.

Uwzględnienie przez sąd jednego z dwu pierwszych roszczeń oznacza dla pracownika powrót do pracy u dotychczasowego pracodawcy. Orzekając w sprawie o przywrócenie do pracy pracownika, z którym rozwiązano umowę o pracę z powodu likwidacji stanowiska pracy, jakie zajmował przed udzieleniem mu urlopu wychowawczego, sąd pracy ocenia, czy po zakończeniu urlopu wychowawczego pracownik mógłby zostać zatrudniona na równorzędnym stanowisku.

Sąd pracy nie może odmówić przywrócenia do pracy pracownicy w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego.

Dopiero stwierdzenie braku możliwości zatrudnienia pracownika na stanowisku równorzędnym względem tego, na jakim był zatrudniony przed udzieleniem mu urlopu wychowawczego lub innym odpowiadającym posiadanym przez niego kwalifikacjom zawodowym, uzasadnia oddalenie roszczenia o przywrócenie do pracy. W sytuacji gdy przywrócenie do pracy nie jest możliwe sąd pracy orzeka na rzecz pracownika odszkodowanie.

Pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 2 miesiące, a gdy okres wypowiedzenia wynosił 3 miesiące – nie więcej niż za 1 miesiąc. Jeżeli umowę o pracę rozwiązano z pracownicą w okresie ciąży lub w okresie urlopu macierzyńskiego, wynagrodzenie przysługuje za cały czas pozostawania bez pracy.

W przypadku wyboru przez pracownika żądania odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie stosunku pracy pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

Adwokat Aleksandra Kutyma – specjalistka z zakresu prawa rodzinnego, karnego i prawa pracy. Kancelaria Adwokat Aleksandry Kutymy świadczy usługi kompleksowej obsługi prawnej zarówno klientów indywidualnych, jak i podmiotów gospodarczych. W szczególności, w zakres działalności wchodzi reprezentacja przed sądami i organami administracji państwowej, jak również bieżące doradztwo prawne, sporządzanie pism, umów i dokumentów niezbędnych w każdej działalności.

Oryginalny artykuł: http://rodzina-i-kariera.infor.pl/ekspert-radzi/porady/321985,Uprawnienia-kobiety-zwolnionej-z-pracy-po-urlopie-macierzynskim-i-wychowawczym.html